Εγκεκριμένη χύτευση από το Musée Rodin, Παρίσι
Galerie Georges Bernier, Παρίσι
Ιδιωτική συλλογή, από το 1977
Auguste Rodin - Camille Claudel, Άνδρος, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, 7 Ιουλίου-22 Σεπτεμβρίου 1996, αρ. 14, σ. 163, εικ. σ. 77
Ματιές στον αιώνα, Άνδρος, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, 28 Ιουνίου-20 Σεπτεμβρίου 1998, σσ. 24-25, εικ. σ. 25
Albert Edward Elsen, In Rodin’s Studio: A Photographic Record of Sculpture in the Making, Ίθακα (Νέα Υόρκη), Phaidon, Oxford and Cornell University Press, 1980
Rodin Rediscovered, κατάλογος έκθεσης, Ουάσιγκτον, National Gallery of Art, 1981
Alain Beausire, Quand Rodin exposait, Παρίσι, Musée Rodin, 1988
Το Σεπτέμβριο του 1889 ο Auguste Rodin δέχεται παραγγελία από το γαλλικό κράτος για να φιλοτεχνήσει μνημείο προς τιμήν του Victor Hugo. Η τιμή είναι μεγάλη: το έργο προορίζεται να τοποθετηθεί στο Πάνθεον. Αντίθετα προς τις επίσημες οδηγίες, που ορίζουν ότι θέλουν έναν Hugo όρθιο και με αμφίεση της εποχής του, ο Rodin θα τον απεικονίσει γυμνό, καθισμένο σ’ ένα βράχο στον τόπο αυτοεξορίας του, να υποτάσσει με σηκωμένο χέρι τα κύματα. Γύρω του, τρεις Μούσες μοιάζουν να του εμφυσούν έμπνευση και να τον συντροφεύουν στη μοναξιά του στοχαζόμενου ποιητή. Τα προσχέδια που υποβάλλει απορρίπτονται από την αρμόδια επιτροπή.
Τον Ιούνιο του 1891 του γίνεται νέα πρόταση, να φιλοτεχνήσει ανδριάντα σύμφωνο με την έμπνευση της πρώτης πρότασής του, δηλαδή τον Hugo να περιβάλλεται από Μούσες. Έτσι, ο Rodin τροποποιεί ελαφρώς τη στάση του ποιητή, με το αριστερό χέρι να απλώνεται πιο ευθύ, σαν να δαμάζει μια αήττητη δύναμη, ενώ οι Μούσες, περιορίζονται σε δύο: στην Τραγική Μούσα και στην Περισυλλογή ή Εσωτερική φωνή. Όταν το 1909 το γλυπτό τοποθετείται σε δημόσιο χώρο, το μάρμαρο απεικονίζει πλέον τον Hugo μόνο του. Ο γλύπτης είχε επιλέξει να δώσει στις Μούσες του το δικό τους πεπρωμένο, βλέποντάς τις ως δύο ανεξάρτητα γλυπτά. Καρπός αυτής της αναγέννησης είναι το Κεφάλι τραγικής Μούσας.
Το έργο προκαλεί έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα σε υπερασπιστές και επικριτές του. Το σίγουρο είναι ότι, δημιουργώντας τούτη τη βασανισμένη μορφή, ο Rodin δεν διάλεξε τον εύκολο δρόμο ενός ανώδυνου αισθητισμού. Η Τραγική Μούσα ενοχλεί περισσότερο από οτιδήποτε λόγω της παραμορφωμένης από οδύνη και αγωνία έκφρασής της. Στο χέρι του Rodin αποκτά τούτο το δύσμορφο και δυσάρεστο πρόσωπο, εκφράζοντας τη δυσκολία του ποιητή, του συγγραφέα, του καλλιτέχνη να μεταγράψει στην τέχνη του όλα τα βάσανα της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι εκεί για να θυμίζει σε κάθε καλλιτέχνη που εμφορείται από το ιδεώδες της αλήθειας ότι, αν θέλει να κρατήσει στο έργο του την ακεραιότητά του, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για συμβιβασμούς. Και από αυτή την άποψη, εγγράφεται σε μια θέαση εντελώς σύγχρονη, που παύει να αναζητεί το αισθητικά ωραίο ως μοναδικό σκοπό της τέχνης.
Το Κεφάλι τραγικής Μούσας φιλοτεχνήθηκε το 1895, συγχρόνως με την Τραγική Μούσα. Στη διάρκεια του 20ού αιώνα χυτεύτηκαν σε μπρούντζο πολλά αντίτυπα.
.
