Georges Braque
Κανόνας & Συγκίνηση
29.06 - 28.09.2003
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Άνδρος
Georges Braque
Κανόνας & Συγκίνηση
29.06 - 28.09.2003
Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε στην Ελλάδα μέρος του έργου του μεγάλου γάλλου ζωγράφου, γλύπτη και χαράκτη Georges Braque (1882-1963) ο οποίος, μαζί με τον Pablo Picasso (1881-1973), θεμελίωσε το εικαστικό κίνημα του Κυβισμού που σημάδεψε την τέχνη του 20ού αιώνα. Η έκθεση της 'Ανδρου περιλάμβανε χαρακτηριστικά έργα από ολόκληρο σχεδόν το ευρύ φάσμα της δημιουργίας του Braque, με στόχο την μύηση των επισκεπτών στην ήρεμη και ουσιαστική δύναμη της ζωγραφικής του.
Ο Γάλλος καλλιτέχνης περιστράφηκε γύρω από ορισμένους βασικούς θεματικούς άξονες οι οποίοι τον απασχόλησαν σε όλα τα μέσα που μεταχειρίστηκε (ελαιογραφίες, έργα σε χαρτί, χαρακτικά, γλυπτά, κεραμικά): τη νεκρή φύση, τα πουλιά, τα μουσικά όργανα, τους εσωτερικούς χώρους, την αρχαία Ελλάδα.
Αρχίζοντας από τη σχέση του Braque με τον Φωβισμό, η έκθεση εστίαζε στην ανάπτυξη του Κυβισμού και στην εξέλιξή του μέσα στο έργο του ζωγράφου (αναλυτικός-συνθετικός κυβισμός-papiers colles). Στην συνέχεια εξέταζε τους στοχασμούς του καλλιτέχνη γύρω από το ζήτημα του τρισδιάστατου χώρου και του χωροχρόνου μέσω της νεκρής φύσης καθώς και το ενδιαφέρον του για τα πουλιά που βρίσκεται στο κέντρο της θεματολογίας της τελευταίας περιόδου.
Η έκθεση προσέγγιζε επίσης την σχέση του Braque με την Ελλάδα, η οποία έγγυται κυρίως στην αναπαράσταση μυθολογικών θεμάτων που συναντάει κανείς στα γλυπτά, τα σχέδια, τα κεραμικά και κυρίως στα χαρακτικά έργα, όπως η εικονογράφηση της Θεογονίας του Ησίοδου. Τέλος, συμπεριλάμβανε αντιπροσωπευτικά έργα της γλυπτικής του Braque, διαποτισμένα από τον αρχαιολογικό πολιτισμό, καθώς και της ενασχόλησής του με τη χαρακτική, την εικονογράφηση και την κεραμική.
Τα έργα της έκθεσης Georges Braque: Κανόνας και Συγκίνηση προήλθαν από την οικογένεια Maeght (Γαλλία), το Musée National d'Art Moderne - Centre Georges Pompidou, το Musée Picasso στο Παρίσι, την Galerie Jan Krugier, Ditesheim & Cie της Γενεύης, την Galerie Beyeler της Βασιλείας, καθώς και από ευρωπαίους συλλέκτες. Συνολικά εκτέθηκαν περίπου 150 έργα (ελαιογραφίες, έργα σε χαρτί, χαρακτικά, γλυπτά, κεραμικά).
Στα πλαίσια της έκθεσης εκδόθηκε πλήρως εικονογραφημένος και τεκμηριωμένος κατάλογος με κείμενα των Κ. Κουτσομάλλη, I. Monod-Fontaine και M. Enrici, λήμματα της F. Cadouot-Μίχου, καθώς και αποσπάσματα από τα "Τετράδια" του Braque.
Έργα από την έκθεση
O κατάλογος της έκθεσης
Georges Braque, Κανόνας & Συγκίνηση
Κατάλογος έκθεσης 2003
-
Έτος κυκλοφορίας
2003
Συντελεστές
Η Χώρα της 'Ανδρου το Σάββατο το βράδυ μιλούσε γαλλικά και ένα άρωμα ευρωπαϊκού πολιτισμού μοσχοβολούσε στο όμορφο κυκλαδονήσι […] η έκθεση του Μπρακ στην 'Ανδρο είναι σπάνια, γιατί στα έργα του αυτός ο καλλιτέχνης συμπύκνωσε ιδέες και τάσεις, και αν ο Πικάσο, που υπήρξε στενός φίλος του και συνομιλητής του στο αισθητικό ρεύμα, έκανε συνολικά 1.000 πίνακες, ο Μπρακ μόνο 100. Μέχρι να ολοκληρώσει το έργο, μπορούσε να ενσωματώσει και την εξέλιξη της τέχνης του. […] Όπως ο ίδιος λέει στις σημειώσεις του: «Μ' αρέσει ο κανόνας που διαρθρώνει τη συγκίνηση, μ' αρέσει η συγκίνηση που διαρθρώνει τον κανόνα». Από τη φράση αυτή προέρχεται και ο τίτλος της έκθεσης. […]
[…] Η έκθεση «Κανόνας και Συγκίνηση», που εγκαινιάστηκε με λαμπρότητα το περασμένο Σάββατο, είναι άξια επισκέψεως για πολλούς λόγους. Αφ' ενός συγκεντρώνει μερικές από τις σημαντικότερες δημιουργίες του Μπρακ, ο οποίος δεν επιχείρησε ποτέ του να είναι τόσο παραγωγικός όσο ο Πικάσο, συνεπώς είναι δύσκολο να γίνονται συχνά αναδρομικές παρουσιάσεις του έργου του. Αφ' εταίρου, σε καιρούς χαλεπούς για την τέχνη διεθνώς, το Ίδρυμα Γουλανδρή καταφέρνει χάρη στη σοβαρότητα και τη συνεπειά του να εξασφαλίζει έργα παγκόσμιου βεληνεκούς, για το ελληνικό κοινό. […]
[…] Η έκθεση του Ζορζ Μπρακ, με τον υπαινικτικό τίτλο «Κανόνας και Συγκίνηση» αποτελεί τη συνέχεια του εικοσαετούς πια εικαστικού προγράμματος του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην 'Ανδρο, με ηχηρά ονόματα της παγκόσμιας τέχνης.
[…] Οι εκθέσεις του Ζορζ Μπρακ είναι σπανιότερες και αποτελούν γι' αυτούς που γνωρίζουν γεγονός. Κι αυτό γιατί πολλοί γνωρίζουν ότι ο Μπρακ είναι αυτός που πρώτος ανακάλυψε τον «κυβισμό», αυτός πρώτος έβαλε νούμερα, γράμματα στους πινακές του, αυτός πρώτος χρησιμοποίησε το κολάζ με χαρτί κι αυτός εν γένει ήταν ο πρωτοπόρος κι επαναστάτης που ήξερε να βάζει τα πράγματα στη θέση τους. «Γράφω δε σημαίνει περιγράφω» έλεγε. «Ζωγραφίζω δε σημαίνει απεικονίζω. Η αλήθεια υπάρχει. Μονάχα το ψέμα επινοείται».
Έφτασε η ώρα της αποκατάστασης του ονόματος του Μπρακ στην Ιστορία της Τέχνης; Ήταν πρωτοφανές το ενδιαφέρον των ξένων (διευθυντών Μουσείων, επιμελητών, συλλεκτών, δημοσιογράφων κ.ά.) για τη φετινή έκθεση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στην 'Ανδρο, που εγκαινιάστηκε το Σάββατο, καθώς στις 31 Αυγούστου συμπληρώνονται 40 χρόνια από το θάνατο μιας μεγάλης προσωπικότητας του 20ού αιώνα. […] Μπορεί μια έκθεση στην Άνδρο να προκαλέσει συζητήσεις τέτοιου μεγέθους στο χώρο της Ιστορίας της Τέχνης; Κι όμως μπορεί.
