Vincent van Gogh (1853 - 1890)

Nature morte à la cafetière

Νεκρή φύση με καφετιέρα
Μάιος 1888
    Λάδι σε καμβά
65 × 81 εκ.
Υπογραφές
Υπογραφή «Vincent» (άνω αριστερά)
Προέλευση

Johanna van Gogh-Bonger, Άμστερνταμ

Carl Sternheim, Μόναχο (Νοέμβριος 1909, Δημοπρασία Fred Muller & Co., Άμστερνταμ, 11 Φεβρουαρίου 1919, αρ. 6, εικ.)

Carl Sternheim, Reichenberg, Δρέσδη

Thea Sternheim, Παρίσι

Sam Salz Inc., Νέα Υόρκη

Galerie Paul Guillaume, Παρίσι

Paul Rosenberg Gallery, Νέα Υόρκη (φωτογραφία αρ. 2956, 1931)

Marquis de Chabannes, Γαλλία

Alex Reid & Lefevre, Λονδίνο

Ιδιωτική συλλογή, από το 1972

Εκθέσεις

Παρίσι, 1891, αρ. 182 (πιθανώς)

Vincent van Gogh, Χάγη, Arts and Crafts Gallery, 1892, αρ. 34, εικ.

Βερολίνο, 1901, αρ. 18/182

Κρέφελντ, 1903, αρ. 25

Βισμπάντεν, 1903, αρ. 21

Vincent van Gogh, Άμστερνταμ, Stedelijk Museum, 1905, αρ. 130

Tentoonstelling van schilderijendoor Vincent van Gogh, Ουτρέχτη, Vereeniging «Voor de Kunst», 1905, αρ. 41

Tentoonstelling Vincent van Gogh, Ρότερνταμ, Kunstzalen Oldenzeel, 1906, αρ. 38

Cent tableaux de Vincent van Gogh, Παρίσι, Galerie Bernheim-Jeune, 1908, αρ. 43

Vincent van Gogh/Paul Cézanne, Δρέσδη, Emil Richter, 1908, αρ. 34

Vincent van Gogh Ausstellung, Φρανκφούρτη, Frankfurter Kunstverein, 1908, αρ. 39

VII. Ausstellung, Βερολίνο, Ausstellungshaus am Kurfürstendamm, 1908, αρ. 37

Βερολίνο, Paul Cassirer, 1908, αρ. 35

Vincent van Gogh [French Period], Μόναχο, Moderne Kunsthandlung [F.J. Brakl], 1909, αρ. 43

Ausstellung Vincent van Gogh 1853-1890, Βερολίνο, Paul Cassirer, 1910, αρ. 38

International Exhibition, Κολωνία, Städtische Ausstellungshalle am Aachener Tor, αρ. 27

Vincent van Gogh, 30 März 1853-29 Juli 1890. Zehnte Ausstellung, Βερολίνο, Paul Cassirer, Μάιος-Ιούνιος 1914, αρ. 85

Meisterwerke aus Privatbesitz, Βίντερτουρ, Kunstmuseum, 20 Αυγούστου-8 Οκτωβρίου 1922, αρ. 56

Vincent van Gogh, Βασιλεία, Kunsthalle, 27 Μαρτίου-21 Απριλίου 1924, αρ. 25

Vincent van Gogh, Ζυρίχη, Kunsthaus, 3 Ιουλίου-10 Αυγούστου 1924, αρ. 28

Vincent van Gogh en zijntijdgenooten, Άμστερνταμ, Stedelijk Museum, Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1930, αρ. 44

Œuvres importantes de grands maîtres du 19ème siècle, Παρίσι, Galerie Paul Rosenberg, 1931, αρ. 41

Exhibition of Important Paintings by Great French Masters of theNineteenth Century, Νέα Υόρκη, Durand-Ruel Galleries & Paul Rosenberg, 1934, αρ. 22

Exhibition of masters of French 19th century painting, Λονδίνο, New Burlington Galleries, 1936, αρ. 4, 104

Alex Reid & Lefevre, 1926-1976, Λονδίνο, The Lefevre Gallery, 1976, σ. 82, εικ. σ. 83

Van Gogh in Arles, Νέα Υόρκη, The Metropolitan Museum of Art, 18 Οκτωβρίου-30 Δεκεμβρίου 1984, αρ. 29, εικ. σ. 75

Κλασικοί της μοντέρνας τέχνης, Άνδρος, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, 27 Ιουνίου-19 Σεπτεμβρίου 1999, σσ. 70-75, εικ. σ. 71, εικ. στο εξώφυλλο

Vincent’s Choice: Van Gogh’s Musée Imaginaire, Άμστερνταμ, Van Gogh Museum, 14 Φεβρουαρίου-15 Ιουνίου 2003, εικ. στην πρόσκληση και στο φυλλάδιο της έκθεσης

Βιβλιογραφία

Kunst und Künstler, τόμ. XII, 1914, εικ. σ. 591

Julius Meier-Graefe, Vincent, Μόναχο, 1921, τόμ. 2, εικ. σ. 23

Gustav Friedrich Hartlaub, Vincent van Gogh, Μόναχο, 1922, εικ.

Willem Sherjon και Willem Josiah de Gruyter, Vincent van Gogh’s Great Period: Arles, Saint-Rémy and Auvers-sur-Oise, Άμστερνταμ, 1937, αρ. 32

Jacob-Baart de la Faille, Vincent van Gogh, Παρίσι, Λονδίνο και Νέα Υόρκη, 1939, αρ. IX, εικ. σσ. 336-337

Ludwig Goldscheider και Wilhelm Uhde, Vincent van Gogh, His Paintings and Drawings, Λονδίνο και Οξφόρδη, 1947, αρ. 25, εικ.

John Rewald, Post-Impressionism: From Van Gogh to Gauguin, Νέα Υόρκη, 1956, εικ. σ. 228

Jacob-Baart de la Faille, The Works of Vincent van Gogh: His Paintings and Drawings, Νέα Υόρκη, έκδοση αναθεωρημένη, 1970, αρ. 410, εικ. σ. 193

Walter Feilchenfeldt, Vincent van Gogh & Paul Cassirer, Berlin. The Reception of Vincent van Gogh in Germany from 1901 to 1912, Ζβόλε, Rijksmuseum Vincent van Gogh, 1988, σ. 92

Ingo F. Walther και Rainer Metzger, Vincent van Gogh, The Complete Paintings, Κολωνία, 1990, τόμ. 2, εικ. σ. 341

Georges Charensol (επιμ.), Vincent van Gogh: Correspondance générale, Παρίσι, 1990, τόμ. 3, σ. 112, 118, εικ. σχεδίων του παρόντος έργου σσ. 113, 119

Jan Hulsker, The Complete Van Gogh: Paintings, Drawings, Sketches, αναθεωρημένη και επαυξημένη έκδοση του αναλυτικού καταλόγου, Άμστερνταμ και Φιλαδέλφεια, 1996, αρ. 1426, εικ. σ. 323

Bogomila Welsh-Ovcharov, Van Gogh in Provence and Auvers, Χονγκ Κονγκ, 1999, εικ. σ. 60

Hans Luitjen, Nienke Bakker και Leo Jansen (επιμ.), Vincent Van Gogh, Painted with Words. The Letters to Émile Bernard, Νέα Υόρκη, 2007, εικ. σ. 158

Belinda Thomson, Van Gogh Painter - The Masterpieces, Άμστερνταμ και Βρυξέλλες, 2007, αρ. 81, εικ. σ. 90

N. Ex, «De Brieven van Vincent van Gogh», Hollands Diep, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2009, εικ. σσ. 96-97

Εκτίθεται
Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Αθήνα
Όροφος 1ος
Κωδικός Ξενάγησης
103
Φωνητική ξενάγηση

Το Φεβρουάριο του 1888 ο Van Gogh εγκαθίσταται στην Αρλ στο νότο της Γαλλίας, αναζητώντας καλύτερο κλίμα, καθώς και ένα λιγότερο δαπανηρό επίπεδο ζωής απ’ ό,τι στο Παρίσι. Αναμένοντας την άφιξή του φίλου του Paul Gauguin, δουλεύει ακατάπαυστα. Όσο περνούν οι εβδομάδες, η παλέτα του, η οποία ήδη είχε γίνει πολύ πιο ανοιχτή κατά τη διαμονή του στο Παρίσι, κερδίζει διαρκώς σε φωτεινότητα και πυκνότητα. Ζωγραφίζει κυρίως έξω, επειδή το δωμάτιο όπου μένει είναι αρκετά στενόχωρο. Όταν, στις αρχές Μαΐου, νοικιάζει τέσσερα δωμάτια στο οίκημα που θα γίνει γνωστό ως Κίτρινο Σπίτι, απαθανατίζει ορισμένα από τα λιγοστά του υπάρχοντα σε δύο νεκρές φύσεις. Ο ίδιος υπερηφανεύεται περισσότερο για τη Νεκρή φύση με καφετιέρα, σύνθεση επηρεασμένη από τις νεκρές φύσεις που είχε δει στο ατελιέ του Émile Bernard λίγους μήνες νωρίτερα.

Αν και ο Van Gogh δεν μπορεί να θεωρηθεί συνθετιστής ζωγράφος, εμπνέεται από τις γενικές αρχές αυτού του κινήματος, που γεννιέται εκείνη την περίοδο, για να ζωγραφίσει το συγκεκριμένο έργο. Χρησιμοποιεί καθαρά, πλακάτα χρώματα, που με τη δύναμή τους εκφράζουν τη διάθεσή του και τα συναισθήματά του· δεν στέκεται στις λεπτομέρειες, οι οποίες είναι πλέον περιττές· όσο για την προοπτική, απλώς την υπαινίσσεται με ορισμένες σκιές που πέφτουν πάνω στο τραπεζομάντιλο και πινελιές που όλες προσανατολίζονται λίγο πολύ κατευθείαν προς την καφετιέρα. Ωστόσο, ο καλλιτέχνης προχωρά πέρα από εκείνες τις γενικές αρχές. Εκεί όπου τολμά περισσότερο είναι στη χρήση ενός εξαιρετικά ζωηρού κίτρινου για το φόντο, μέθοδο που θα επαναλάβει πολλές φορές στη συνέχεια και θα κάνει τον Paul Klee να πει ότι «εδώ έχουμε μια διάνοια που κάηκε στη φωτιά ενός αστεριού». Τούτη η επιλογή, που μοιάζει σχεδόν με διεκδίκηση, έρχεται να ισορροπήσει με τα διαφορετικά μπλε των σκευών και του τραπεζομάντιλου τα οποία, συνδυασμένα με τους πορτοκαλί και τους λευκούς τόνους, δημιουργούν μια αρμονία αντιθέσεων που σπάνια επιτυγχάνεται με το πάντρεμα συμπληρωματικών χρωμάτων. Ο Van Gogh ολοκληρώνει τη σύνθεση περιβάλλοντάς τη με λεπτό κόκκινο-καφέ περιθώριο το οποίο τονίζεται με λευκή φάσα, πλάτους 5 εκ. περίπου. Η πρωτοβουλία του, που εκ του αποτελέσματος κοσμεί τον καμβά με φυσικό κάδρο, αποδεικνύει την ιδιαίτερη αδυναμία του για το έργο. Πράγματι, ακριβώς όπως ο Gauguin, ο Van Gogh πάντα επέμενε τα έργα του να εκτίθενται σε λευκά κάδρα, επειδή θεωρείται ότι αιχμαλωτίζουν καλύτερα το φως αναδεικνύοντάς τα περισσότερο.

.

.

Vincent van Gogh
(1853 - 1890)
Φύλο
Άνδρας
Εθνικότητα
Ολλανδική
Όνομα
Vincent Willem
Επώνυμο
van Gogh
Γέννηση
Zundert, Ολλανδία, 1853
Θάνατος
Auvers-sur-Oise, Γαλλία, 1890