Paul Gauguin (1848 - 1903)

Nature morte aux pamplemousses

Νεκρή φύση με γκρέιπ φρουτ
1901 ή 1902
    Λάδι σε καμβά
66 × 76,5 εκ.
Υπογραφές
Υπογραφή «P. Gauguin» (κάτω αριστερά) και δυσανάγνωστη χρονολογία
Προέλευση

Συλλογή Druet, Παρίσι

Ιδιωτική συλλογή, Παρίσι

Dr. Meirowsky, Βερολίνο

Wildenstein & Co., Νέα Υόρκη

Margaret Thompson Biddle, Παρίσι

Ανώνυμη πώληση, Galerie Charpentier, Παρίσι, 14 Ιουνίου 1957, αρ. 21

Ιδιωτική συλλογή, από το 1957

Εκθέσεις

Gauguin, Γενεύη, Musée d’art et d’Histoire, 1948

De Watteau à Cézanne, Γενεύη, Musée d’art et d’Histoire, 7 Ιουλίου-30 Σεπτεμβρίου 1951, αρ. 74

Cent Chefs-d’œuvre de l’Art Français, Παρίσι, Galerie Charpentier, 1957, αρ. 35

Gauguin, Paintings, Drawings, Prints, Sculpture, Σικάγο, The Art Institute, 12 Φεβρουαρίου-29 Μαρτίου 1959, Νέα Υόρκη, The Metropolitan Museum of Art, 23 Απριλίου-31 Μαΐου 1959, αρ. 35

L’Impressionnisme dans les collections romandes (ses précurseurs, sesmaîtres, son héritage), Λωζάνη, Fondation de l’Hermitage, 16 Ιουνίου-21 Οκτωβρίου 1984

The Art of Paul Gauguin, Ουάσιγκτον, National Gallery of Art, 1 Μαΐου 1988-31 Ιουλίου 1988, και Σικάγο, The Art Institute, 17 Σεπτεμβρίου-11 Δεκεμβρίου 1988, αρ. 255, σσ. 458-459, εικ. σσ. 388, 458, Παρίσι, Grand Palais, 10 Ιανουαρίου-20 Απριλίου 1989, αρ. 255, σσ. 443, εικ. σσ. 377, 442

Κλασικοί της μοντέρνας τέχνης, Άνδρος, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, 27 Ιουνίου-19 Σεπτεμβρίου 1999, σσ. 64-69, εικ. σ. 65

Βιβλιογραφία

John Rewald, Paul Gauguin, Παρίσι, 1938, αρ. 96, σ. 166

Lee van Dovski, Gauguin, Βέρνη, 1948, αρ. 375, σ. 353

Maurice Malingue, Gauguin, Παρίσι, 1948, τόμ. 2, αρ. 224

Collection de Mrs. Margaret Thompson Biddle, κατάλογος δημοπρασίας, Παρίσι, Galerie Charpentier, 14 Ιουνίου 1957, αρ. 21, εικ. στο εξώφυλλο και στο εσωτερικό

Guillaume Hanoteau, «Adjugé 104 Millions», Paris Match, τ. 429, 29 Ιουνίου 1957, σσ. 16, 17, 19, 67

L’Œil, Σεπτέμβριος 1957, εικ. σ. 61

Georges Wildenstein, Paul Gauguin: Catalogue Raisonné, Λωζάνη, 1964, τόμ. I, αρ. 631, εικ. σ. 268

Michel Hoog, Paul Gauguin: Life and Work, Νέα Υόρκη, Rizzoli, 1987, σ. 272

Françoise Cachin, Gauguin, Παρίσι, Flammarion, 1988, αρ. 276, σ. 258, εικ. σ. 259

Εκτίθεται
Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Αθήνα
Όροφος 1ος
Κωδικός Ξενάγησης
104
Φωνητική ξενάγηση

Τον Ιούλιο του 1895 ο Paul Gauguin πραγματοποιεί το δεύτερο και τελευταίο ταξίδι του στην Ταϊτή, εγκαταλείποντας οριστικά τη Γαλλία. Οι λόγοι που τον ωθούν σε αυτή την απόφαση είναι η έλλειψη αναγνώρισης στην πατρίδα του, οι οικονομικές δυσκολίες, η διαρκής επιθυμία φυγής. Παρά τα προβλήματα υγείας και μια απόπειρα αυτοκτονίας το Δεκέμβριο του 1897, είναι εξαιρετικά παραγωγικός: σχεδιάζει, ζωγραφίζει, σμιλεύει, χαράζει, γράφει. Εκτός από τις γυναίκες της Ταϊτής, ο Gauguin φιλοτεχνεί πολλές νεκρές φύσεις, θέμα που μπορεί να μοιάζει συμβατικό, αλλά ο Gauguin το αντιμετωπίζει θέτοντας τις δικές του ζωγραφικές ανησυχίες: διαίρεση της επιφάνειας, ισορροπία των χρωμάτων, επεξεργασία των όγκων. Σε αυτή την προσέγγιση είναι φανερός ο μεγάλος θαυμασμός που τρέφει για τον Paul Cézanne και τις νεκρές φύσεις του.

Πιθανολογείται ότι ο Gauguin ζωγράφισε τη Νεκρή φύση με γκρέιπ φρουτ, η οποία για πολλά χρόνια τιτλοφορούνταν Νεκρή φύση με μήλα και λουλούδια, το 1901. Στο συμπέρασμα οδηγεί τόσο η διάταξη των αντικειμένων επάνω στο δερμάτινο μπαούλο, που φέρνει τη σύνθεση κοντά σε άλλους πίνακες που έγιναν την ίδια χρονιά, όσο και ο περιορισμός του στο νοσοκομείο και κατόπιν στο ατελιέ του λόγω ασθένειας, που τον ωθεί να ζωγραφίσει χωρίς μοντέλο.

Αυτό που απασχολεί πάνω απ’ όλα το ζωγράφο δεν είναι απλώς η διάταξη των αντικειμένων, η προοπτική και ο ρεαλισμός της απεικόνισης, αλλά βασικά η διάταξη των χρωμάτων και η δημιουργία μιας αισθητήριας αρμονίας, εκμεταλλευόμενος την αινιγματική φύση του χρώματος ως προς τις αισθήσεις που μας μεταβιβάζει, όπως λέει ο ίδιος. Η μέθοδος με την οποία δουλεύει τον απομακρύνει από την επιρροή του Cézanne. Εκεί όπου στον Cézanne κυριαρχούν τα ψυχρά χρώματα, στον Gauguin συμβαίνει το αντίθετο· τα κλασικά στοιχεία της δυτικής νεκρής φύσης έχουν αντικατασταθεί από εξωτικά λουλούδια, πιπεριές και γκρέιπ φρουτ· μόνο η επεξεργασία του τραπεζομάντιλου είναι παρόμοια, δίνοντας στο σύνολο την ίδια ενότητα και, λογικά, την ίδια αρμονία. Σχετικά με το βάθος του πίνακα, «το υπέροχο λαμπερό κίτρινο του φόντου δίνει σε αυτή την εντελώς απλή απεικόνιση φρούτων και λουλουδιών χαρακτήρα θρησκευτικού πίνακα με χρυσό φόντο, που προσθέτει κάτι ευγενές και πολύτιμο σε αυτό το “ανάθημα”».

Γενικότερα, τα έργα που ο Gauguin φιλοτέχνησε κατά την παραμονή του στην Πολυνησία υπερβαίνουν την απλή μελέτη, την εθνογραφική ή ανθρωπολογική τεκμηρίωση, αφήνοντάς μας να δούμε έναν άνθρωπο βασανισμένο και πικραμένο από πολλές μεριές, αλλά σε απόλυτη αρμονία με τη φύση που τον περιβάλλει. Η Νεκρή φύση με γκρέιπ φρουτ, με την τόσο απλή θεματική αλλά την τόσο επιμελημένη εκτέλεση, μαρτυρά την αδιάκοπη αναζήτηση του απόλυτου από το δημιουργό της.

.

.

Paul Gauguin
(1848 - 1903)
Φύλο
Άνδρας
Εθνικότητα
Γαλλική
Όνομα
Eugène Henri Paul
Επώνυμο
Gauguin
Γέννηση
Παρίσι, Γαλλία, 1848
Θάνατος
Atuona, Γαλλική Πολυνησία, 1903